Tips en adviezen voor de zorg in de laatste levensfase

Als u zorgt voor iemand die gaat sterven, vraagt u zich misschien af wat u allemaal kunt doen. Hier zijn tips en adviezen waar u iets aan kunt hebben.

Er voor de ander zijn

Ondanks rouwgevoelens willen veel mensen bij hun naasten zijn in de laatste fase. Een stervend persoon omringen met aandacht en zorg kan gerustellend werken. Zo kunt u de laatste gesprekken voeren en afscheid nemen.

Praten

Neem de tijd om met elkaar te praten. Uw dierbare kan nu misschien nog een aantal belangrijke wensen aangeven:

• Wie wil uw naaste nog zien? En wie moeten er bij zijn als het einde echt komt?
• Het kan zijn dat uw naaste een wilsverklaring heeft. Dit is een verklaring waarin iemand vastlegt wat zijn of haar wensen zijn als diegene dat niet meer zelf kan aangeven. Iemand kan die wensen ook hebben vastgelegd in een levenstestament.
• Hoe moet de uitvaart eruitzien?

Vindt uw naaste het moeilijk om hierover te praten? Op de website Overpalliatievezorg.nl staan tips voor het beginnen van een gesprek over dit soort levensvragen en laatste wensen.

Verzorging

U wilt uw naaste natuurlijk zo goed mogelijk lichamelijk verzorgen, zodat diegene schoon en fris in bed ligt. Het is fijn als anderen u hierbij kunnen helpen. Misschien kunt u familie, vrienden of vrijwilligers inschakelen. U kunt ook van hen vragen om huishoudelijke of praktische regelzaken van u over te nemen, zodat u zich goed kunt richten op de verzorgende taken.

Eten en drinken

Soms hebben mensen die gaan sterven niet zoveel zin meer om te eten. U kunt manieren verzinnen om toch nog wat voeding te geven. Denk aan het lievelingseten, vruchtensappen, soep en ander gemakkelijk te verteren voedsel. U kunt een kleine hoeveelheid voedsel geven en het fijnmalen. Eventueel kunt u ook vloeibare voeding kopen (bij de apotheek) die veel voedingsstoffen bevat.

Informatie vragen

Laat u goed informeren door de huisarts of de behandelend arts over wat er komen gaat. Vraag zoveel mogelijk informatie over hoe u de pijn het best kunt verlichten en wat voor symptomen er kunnen optreden. En wat u daar dan aan kunt doen.

Probeer er ook achter te komen hoe lang uw naaste nog heeft. Dit is vaak erg moeilijk te voorspellen. Pas in de laatste 48 uur kunnen zorgverleners zien of een patiënt gaat overlijden.

Euthanasieverklaring

Sommige mensen hebben een euthanasieverklaring of geven de wens tot euthanasie pas in de laatste levensfase. U kunt dit bespreekbaar maken met de huisarts of de behandelend arts in het ziekenhuis of verpleeghuis.

Zelf steun zoeken

Het begeleiden van iemand bij het stervensproces kan zwaar zijn. Probeer te voorkomen dat u overbelast raakt. U kunt hulp inschakelen van mensen om u heen of van een zorgorganisatie.

Zorgverlof

Als u een baan heeft, kunt u met uw werkgever overleggen of u het tijdelijk wat rustiger aan kunt doen. U kunt hiervoor zorgverlof krijgen.